Pijemy coraz więcej różnego rodzaju soków nie tylko, aby zaspokoić pragnienie, ale również ze względu na ich wartość odżywczą i właściwości prozdrowotne. Soki i napoje uzupełniają niedobory wody w organizmie, dostarczają mikro-i makroelementów, witamin (witaminę C, witaminy z grupy B oraz beta-karoten), błonnika i antyoksydantów oraz energii w postaci węglowodanów, które mogą pochodzić z owoców lub być dodawane w procesie produkcji.
ZDROWIE Z KARTONU
Soki owocowe i warzywne, zwłaszcza te nieklarowane, przecierowe są źródłem wielu wartościowych składników odżywczych. Soki zalecane są jako element codziennej zdrowej diety, jako profilaktyka wielu chorób cywilizacyjnych oraz w celu spowalniania procesów starzenia się organizmu. Soki to przede wszystkim źródło witaminy C i karotenoidów (beta-karoteny, likopenu). Zawierają również niewielkie ilości witaminy E oraz witaminy z gr. B (B1, B2, B6). Jeśli chodzi o składniki mineralne, to w sokach znajdziemy: mangan, fosfor, magnez, wapń, żelazo, selen i cynk.
Soki są kwaśnie, ponieważ zawierają duże ilości naturalnych kwasów. Mimo tego mają one właściwości zasadotwórcze, gdyż obecne w nich składniki mineralne przesuwają równowagę kwasowo-zasadową organizmu w kierunku zasadowym. Soki zawierające cząstki owoców oraz przecierowe to źródło błonnika pokarmowego. W sokach klarowanych ilości błonnika są znikome.
SOKI, NAPOJE, NEKTARY. CZYM SIĘ RÓŻNIĄ?
W sklepach możemy znaleźć soki i napoje różnego rodzaju:
– soki z owoców cytrusowych,
– soki owocowe (pozostałe),
– napoje owocowe,
– nektary,
– napoje i soki owocowo-warzywne.
Wśród soków owocowych możemy wyróżnić:
– soki klarowane (pozbawione zmętnień, ale wraz z nimi również błonnika, aromatu i witamin),
– soki naturalnie mętne (nieklarowane, bogatsze w witaminy i naturalny aromat).
– soki witaminizowane (z dodatkiem syntetycznej wit. C).
Soki mogą być otrzymywane z surowego soku wyciśniętego z owoców lub z soków zagęszczonych (aby otrzymać z nich sok o odpowiedniej konsystencji i zapachu dodaje się wody oraz aromaty). Soki przecierowe (nektary) powstają ze świeżych owoców lub z przecierów owocowych. Powinny zawierać min. 10% ekstraktu owocowego.
Napoje to jeszcze bardziej rozcieńczone soki owocowe. W ich skład wchodzi min. 20% soku owocowego. Zarówno soki, nektary oraz napoje nie mogą zawierać sztucznych barwników, konserwantów i aromatów. Soki, napoje i nektary są konserwowane naturalnie poprzez pasteryzację w temperaturze poniżej 100°C. Dozwolone jest dodawanie do nich kwasu askorbinowego (antyutleniacz, wydłużający trwałość soku), substancji słodzących oraz kwasu cytrynowego.
PŁYNNE WARZYWA, CZYLI COŚ DLA ZABIEGANYCH
Soki warzywne są łatwym i szybkim sposobem na uzupełnienie codziennej porcji warzyw, na których przygotowywanie i jedzenie często nie mamy czasu. Soki warzywne i owocowo-warzywne zawierają przynajmniej 55% naturalnych składników, co oznacza, że wypijając 1 l soku ,,zjadamy” 500 g warzyw, czyli tyle ile wynosi dzienne zalecenie. Podobnie jak w przypadku soków owocowych w sklepach możemy znaleźć soki klarowane, przecierowe i naturalnie mętne. Jeśli nie przepadamy za smakiem soków warzywnych warto od czasu do czasu sięgnąć po sok owocowo-warzywny, np. buraczano-jabłkowy, marchwiowo-bananowy.
PIĆ CZY NIE?
Soki mogą bez wątpień być dobrym uzupełnieniem codziennej diety w witaminy i antyoksydanty. Jednak pamiętajmy, że nie powinny służyć one nawodnieniu, a jedynie być zdrową przekąską. Soki, nawet te 100% mają naturalnie występujące w owocach cukry, dlatego pite regularnie w dużych ilościach przyczyniają się do rozwoju nadwagi.
Krótka ,,instrukcja obsługi” soków:
Bibliografia: