powiększ zdjęcie

OLEJ KOKOSOWY. JEDNAK NIE TAKI ZDROWY?

03.04.2018

Olej kokosowy od pewnego czasu robi furorę wśród fanów zdrowej żywności. Jego zwolennicy forsują opinię, że jest on najzdrowszym olejem i bije na głowę nawet oliwę. Popularne stało się więc dodawanie oleju kokosowego do wszystkiego, nawet porannej kawy. Podobno zapewnia to szybsze spalanie tłuszczu i daje ,,kopa”. Niestety cały entuzjazm zgasili kardiolodzy, którzy nie bez przyczyny nie pozostawiają na oleju kokosowym suchej nitki.

 

Olej kokosowy to biały tłuszcz o stałej, kremowej konsystencji. W temp. powyżej 25⁰C przechodzi w stan płynny. Posiada on dużą  odporność na długotrwałą obróbkę cieplną, dlatego jest wykorzystywany do produkcji tłuszczu smażalniczego. Na rynku dostępny jest tańszy olej kokosowy rafinowany (bezzapachowy) i droższy nierafinowany, który ma gładką konsystencję i kokosowy zapach. Niestety proces rafinacji pozbawia olej większości prozdrowotnych steroli, polifenoli, witaminy E oraz karotenoidów.

 

DOBRY DO SMAŻENIA

Niewątpliwą zaletą oleju kokosowego jest jego stabilność oksydacyjna tzn. odporność na utlenianie, które powoduje powstawanie szkodliwych tłuszczów trans. Im więcej wielonienasyconych kwasów tłuszczowych w oleju, tym większa podatność na utlenianie. Oleje zawierające, tak jak olej kokosowy, głównie kwasy tłuszczowe nasycone mają wyższą stabilność oksydacyjną, dlatego lepiej nadają się do smażenia i innej obróbki cieplnej. Na tym niestety istotne zalety oleju kokosowego się kończą.

OLEJ KOKOSOWY NIE ODCHUDZA

Panuje opinia, że olej kokosowy oprócz wielu magicznych właściwości pomaga również schudnąć. Niestety fizyka i matematyka jest w tej kwestii nieubłagana. 1 g dowolnego tłuszczu (oliwy, oleju czy smalcu) to 7 kcal. Spożyty tłuszcz, nawet olej kokosowy, nie rozpływa się w powietrzu. Musi zostać zużyty przez organizm np. na cele energetyczne albo odłożony na zapas. Aby chudnąć należy jeść mniej kalorii w stosunku do dziennego zapotrzebowania. Mniej istotne, choć też ważne,  jest w tej kwestii z jakiego źródła będą te kalorie pochodzić. Jedząc więc na łyżki wysokoenergetyczny olej kokosowy z pewnością nie schudniemy.

 

CO SIEDZI W OLEJU KOKOSOWYM?

Olej koksowy ma doskonały PR rozdmuchany przez jego producentów, dlatego na świecie panuje powszechna opinia, że jest on bardzo zdrowy. Co ciekawe, inny tropikalny tłuszcz – olej palmowy – mimo, że ma podobny profil kwasów tłuszczowych do oleju kokosowego, jest uznawany za najbardziej niezdrowy składnik żywności i stawia się go na równi z cukrem oraz syropem glukozowo-fruktozowym. Aby przypisać jakiemuś produktowi prozdrowotne właściwości, należy udowodnić to rzetelnymi badaniami. Jeśli chodzi o oleje i tłuszcze najistotniejszy jest profil kwasów tłuszczowych, czyli jakie kwasy tłuszczowe oraz w jakiej ilości wchodzą w ich skład. Kwasy tłuszczowe możemy podzielić na nasycone i nienasycone. Olej kokosowy zawiera aż 82% nasyconych, w tym około połowa to kwas laurynowy, a reszta mirystynowy, palmitynowy, stearynowy i krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe.

 

OLEJ KOKOSOWY A CHOLESTEROL LDL

Kwas laurynowy ma udowodniony silny wpływ na podnoszenie ,,złego” cholesterolu LDL. W mniejszym stopniu podobne właściwości posiada kwas mirystynowy i palmitynowy. W eksperymentach porównujących wpływ różnych tłuszczów na poziom cholesterolu, olej kokosowy wypadł bardzo niekorzystnie i za każdym razem powodował znaczący wzrost frakcji LDL podobnie jak masło, smalec czy olej palmowy.

Tym samym więc olej kokosowy może wpływać na rozwój chorób sercowo-naczyniowych, dlatego kardiolodzy (na czele z Amerykańskim Towarzystwem Kardiologicznym) oraz dietetycy odradzają spożywanie oleju kokosowego.

Niektórzy stwierdzili, że to spisek wielkich koncernów, jednak świat nauki bazuje na faktach (badania, dowody naukowe), a nie na opiniach i emocjach konsumentów.

Moda na olej kokosowy nie jest pierwszą ani ostatnią, która podbiła rynek żywności. Pamiętajmy, aby opinie o nowych superfoodach zawsze skonfrontować z faktami. Często bywa tak, że reakcje towarzystw naukowych czy organizacji zajmujących się bezpieczeństwem i zdrowiem są opóźnione, więc do wszelkich nowinek należy podchodzić z dystansem i ostrożnością.

Bibliografia:

  1. Jessa J., Hozyasz K. K. (2015): ,,Wartość zdrowotna produktów kokosowych”, Ped Pol, t. 3, s. 415-423.
  2. Dietary Fats and Cardiovascular DiseaseDownloaded: http://circ.ahajournals.org, 14.012018

 

 

Skomentuj artykuł
Popularne wpisy
DAFI na Instagram obserwuj