SPOSOBY NA NIEJADKA

Niejadek spędza nam sen z powiek, gdyż zdajemy sobie sprawę, jak ważne jest prawidłowe odżywianie w wieku intensywnego wzrostu młodego organizmu. Rzeczywiście niedobory żywieniowe u dzieci w wieku poniemowlęcym i przedszkolnym mogą powodować zaburzenia rozwoju fizycznego polegające m. in. na zbyt małym  przyroście masy ciała.

CZY DZIECKO JEST NIEJADKIEM?

W opinii wielu rodziców ich dzieci są niejadkami. Matki dzieci w wieku poniemowlęcym i wczesnoszkolnym często twierdzą, że ich dzieci jedzą zbyt mało. Jak więc jest możliwe, że dziecko nic nie je, a jest zdrowe? Według badań ankietowych przeprowadzonych wśród 200 matek, 18% dzieci w okresie poniemowlęcym oraz 23% dzieci w wieku przedszkolnym jada w innych okolicznościach niż przy stole.  Małe dzieci jedzą najczęściej podczas zabawy, przed telewizorem czy komputerem. Rodzice zmartwieni, że dziecko jest głodne, bo nie zjadło posiłku podsuwają mu co jakiś czas jego ulubione przekąski. W praktyce dziecko podjada przez cały dzień mało wartościowe pod względem odżywczym przekąski, a kiedy przychodzi pora na obiad, nie jest już głodne.  Poza tym żywność podjadana pomiędzy posiłkami jest atrakcyjniejsza smakowo dla dziecka, dlatego nie możemy się dziwić, że będzie ono wolało poczekać na chrupki, soczek, parówkę czy słone paluszki niż jeść zupę. Dzieci nie przepadają za warzywami. Jak więc zwiększyć atrakcyjność posiłku i nauczyć dziecko zdrowych nawyków żywieniowych?

• 1.      DAJ WYBÓR. Ale niech to będzie zdrowy wybór, np. pomiędzy marchewką a brokułami. Dziecko czuje wtedy, że ma wpływ na to co je i robi to chętniej.
• 2.      ZAPRASZAJ GOŚCI. Dzieci znacznie chętniej próbują nowych smaków w obecności gości. Jeśli inne dzieci lub dorośli coś jedzą, to na pewno nasze dziecko też to zje.
• 3.      MIKSUJ ZUPY. Dzieci nie lubią, gdy w zupie ,,coś pływa”. Najlepiej zmiksować zupę na krem i dodać do niej makaron w kształcie gwiazdek lub alfabetu albo posypać grzankami.
• 4.      NAZYWAJ POSIŁKI. Niech będą to nazwy, które się dziecku podobają – piknik księżniczki, placek pirata czy zupa Shreka.
• 5.      NIECH DZIECKO POMAGA. Dziecko chętniej zjada to, co samo zrobi. Wbrew pozorom dzieci nie odcinają sobie palców i nie parzą rąk tak łatwo jak nam się wydaje, a nadzór rodzicielski na pewno temu zapobiegnie. Dziecko może pomagać wymieszać potrawę, rozwałkować ciasto, umyć warzywa czy ubić ziemniaki.

NIEDOŻYWIENIE – POWAŻNY PROBLEM

Niedożywienie rozpoznajemy wówczas, gdy niedobór masy ciała mieści się poniżej 3-go centyla na siatce centylowej dla danego wieku i płci. Niedobory pokarmowe dotyczą najczęściej witaminy D oraz wapnia. Sprzyjają one krzywicy i uniemożliwiają osiągnięcie odpowiedniej masy kostnej, co w konsekwencji zwiększa ryzyko rozwoju osteopenii czy osteoporozy w wieku dorosłym. Ponadto dzieci niedożywione częściej chorują. Zmniejszona odporność spowodowana niedożywieniem skutkuje dłuższym i cięższym przebiegiem infekcji układu oddechowego. Badania epidemiologiczne wykazują wyraźny związek pomiędzy niedoborem witaminy D a większą częstością występowania infekcji układu oddechowego.

JAK ZWIĘKSZYĆ APETYT U NIEJADKA?

Dzieci dopiero uczą się odróżniać głód od sytości, a zmuszaniem dziecka do jedzenia możemy rozregulować znajdujący się w mózgu układ głodu i sytości, co w konsekwencji może skutkować otyłością lub zaburzeniami odżywania w dorosłości.

PROSTE SPOSOBY NA ZACHĘCENIE DZIECKA DO JEDZENIA:

1. Wyeliminuj podjadanie. Ogranicz przekąski dziecka do max. 2. Niech będzie to owoc lub warzywo, np. obrana marchewka, jabłko, mandarynki czy banan.
2. Nie rób z posiłku wielkiego „halo”. Staraj się o przyjemną atmosferę przy stole.
3. Podczas posiłków nie skupiaj się na dziecku. Wyczuje ono, że bardzo zależy ci na tym, aby zjadło obiad i będzie traktowało to jako kartkę przetargową. Nawet jeśli jest głodne, to rozpocznie się targowanie i marudzenie.
4. Ustal zasadę, że przy stole wszyscy bez wyjątków jedzą to samo.
5. Przy stole rozmawiaj na miłe tematy, które nie są związane z jedzeniem.
6. Chwal dziecko za każdy postęp w jedzeniu.
7. Ustal czas na zjedzenie posiłku. Na początku może być to np. 30 min.
8. Jeśli dziecko nie zje posiłku, nie dawaj mu przekąski. Nic mu się nie stanie i na pewno nie zasłabnie, a z pewnością zje ze smakiem kolejny posiłek.

Bibliografia:

1. Bali K., Child S. (red.):  Jak zachęcić dzieci do jedzenia warzyw?, wyd. KDC, Warszawa 2008, s. 33-37.
2. Łoś-Rycharska E., Niecławska A. (2010): Odżywianie dzieci w wieku poniemowlęcym i przedszkolnym w ocenie ich matek, Pediatria polska, t. 85, 6 s. 588-596.
3. Rowicka G., Weker H., Więch M.: Żywienie dzieci w wieku przedszkolnym, www.pediatria.mp.pl.