powiększ zdjęcie

DIETA NIEMOWLĄT. JAK I KIEDY JĄ ROZSZERZYĆ?

30.04.2020

Rozszerzanie diety malucha należy rozpocząć, gdy mleko (naturalne lub modyfikowane) przestaje mu już wystarcza tzn. gdy nie pokrywa ono już wszystkich jego potrzeb, a dojrzałość neurofizjologiczna pozwala mu przyjmować i przyswajać nowe pokarmy. Minimalnym, bezpiecznym wiekiem, kiedy można rozpocząć wprowadzanie pokarmów stałych jest ukończony 17 tydzień życia.

 

Kiedy rozpocząć rozszerzanie diety?

Badania dowodzą, że zbyt wczesne rozszerzanie diety powoduje spadek częstości i czasu karmienia piersią, co skutkuje zmniejszeniem wchłaniania składników mineralnych (np. cynku i żelaza). Wczesny kontakt z białkami innymi niż mleko matki zwiększa ryzyko wystąpienia cukrzycy typu 1, chorób alergicznych i atopowych. Z drugiej strony zbyt późne wprowadzanie innych pokarmów może powodować niedobory energii i składników odżywczych (białka, żelaza, cynku, witaminy A i B6).

Zgodnie z rekomendacjami Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) przez pierwszych 6 miesięcy należ, jeśli to możliwe, karmić dziecko wyłącznie piersią, a po tym czasie zacząć wprowadzać inne pokarmy kontynuując karmienie naturalne. W niektórych krajach zaleca się rozszerzanie diety pomiędzy 4 a 6 m. ż. 

 

Jaki pokarm podać jako pierwszy?

W Europie najczęściej pierwszymi produktami stałymi wprowadzanymi do diety są owoce, warzywa lub przetwory zbożowe. W Polsce są to najczęściej jabłka, a następnie marchew lub ziemniaki. Nowe produkty należy wprowadzać stopniowo i pojedynczo zachowując 3-7 dniowe odstępy.

 

Tłuszcze

Dziecku spożywającemu regularnie żywność pochodzenia zwierzęcego należy dodawać do posiłków niewielką ilość tłuszczu (5 g/1 łyżeczkę). Jeśli nie jada cyklicznie tego typu pokarmów, ilość tę należy zwiększyć do 10 g. Zalecane źródła tłuszczu to: masło i oleje roślinne lub pełnotłuste mleko.

 

Owoce i warzywa

Z wielu badań wynika, że polskie dzieci i młodzież jedzą zbyt mało warzyw i owoców. Nawyki te kształtują się bardzo wcześnie, nawet na etapie niemowlęcym. Tworzą się one również poprzez obserwację rodziców. Aby nauczyć dziecko spożywać owoce oraz warzywa, należy stosować metodę wielokrotnej podaży tzn. próbować podawać mu określony produkt nawet kilkanaście razy po to, aby mogło się z nim zapoznać i polubić. Nie należy zniechęcać się odmową, gdyż jest to naturalny odruch dziecka.

Produkty zbożowe

Produkty zbożowe są podstawowym źródłem energii i węglowodanów w diecie. Kaszki dla niemowląt wzbogacane w żelazo są rekomendowaną metodą zapobiegania niedoborów tego pierwiastka u niemowląt. Pierwsze produkty zbożowe powinny być bezglutenowe i należy wprowadzać je pomiędzy 4 a 6 m. ż.

 

Kiedy wprowadzić gluten?

Rekomendacje co do optymalnego czasu wprowadzania glutenu zmieniały się w przeszłości wielokrotnie. Aktualnie zaleca się włączenie go do diety nie wcześniej niż przed 4 a i nie później niż po 12 miesiącu życia. Zarówno zbyt szybkie jak i zbyt późne podanie dziecku zbóż glutenowych może zwiększyć ryzyko alergii na to białko. Pierwsze porcje kaszek glutenowych powinny być niewielkie. Wbrew wcześniejszym opiniom ekspertów, karmienie piersią podczas wprowadzania glutenu nie działa ,,osłonowo” i nie zapobiega wystąpieniu celiakii.

 

Sól

Posiłki przyrządzane dla niemowląt nie powinny zawierać soli. Dosalanie potraw od najmłodszych lat kształtuje nieprawidłowe nawyki. Z polskich badań wynika, że aż 51% domowych posiłków dla dzieci w 6 miesiącu życia były dosalane. Wśród dzieci rocznych odsetek ten wynosił aż 84%. Badania niemieckie wykazały, że nastolatki, które w okresie niemowlęcym spożywały więcej soli miały znaczące wyższe ciśnienie niż te, które otrzymywały jej mniej.

 

Cukier i słodycze

Cukier jest głównym czynnikiem ryzyka próchnicy i otyłości wśród dzieci. Pokarmy podawane niemowlakom i starszym dzieciom nie powinny być dosładzane. Cukier u niemowląt dostarczany jest najczęściej pod postacią soków i napojów. Polskie badania pokazały, że wbrew rekomendacjom nawet 95% napojów, którymi dopajano dzieci były słodzone.

 

Woda i dopajanie

Niemowlęta i dzieci powinny być dopajane wodą niskozmineralizowaną. Zapotrzebowanie na wodę wśród niemowląt wynosi ok. 1,5 kcal na 1 kcal spożytej żywności. Dopajać nie trzeba jedynie dzieci, które są karmione wyłącznie piersią.

Bibliografia:

  1. Krogulska A. i wsp. (2016): ,, Wprowadzanie pokarmów uzupełniających a ryzyko rozwoju alergii”, Pediatr Pol., t. 7, s. 1-7.
Skomentuj artykuł
Popularne wpisy
DAFI na Instagram obserwuj