LECZNICZE WŁAŚCIWOŚCI MORWY BIAŁEJ

Morwa biała (Morus alba L.) jest rośliną od wieków używaną w medycynie Dalekiego Wschodu. Prowadzone w ostatnich latach liczne badania dowodzą, że zawarte w liściach morwy związki polifenolowe mogą być wykorzystywane w prewencji chorób cywilizacyjnych powstających w wyniku działania wolnych rodników, w tym cukrzycy typu 2, chorobom układu krążenia i układu nerwowego oraz chorobom nowotworowym.

Morwa biała (Morus alba) to niewielkie, osiągające max. ok. 3 m wysokości drzewo, którego liście są pożywieniem dla wytwarzających jedwab larw jedwabników. Pochodzi z Chin, jednak aktualnie jest uprawiana praktycznie na całym świecie. W niektórych krajach popularne są owoce morwy białej, jednak to jej liście są znanym od wieków naturalnym lekiem o właściwościach przeciwgorączkowych, antybakteryjnych i antywirusowym.

MORWA BIAŁA W LECZENIU CUKRZYCY

Cukrzyca jest poważnym zagrożeniem dla zdrowia, a z roku na rok liczba chorych na tę chorobę dramatycznie wzrasta. Już ponad 220 milionów ludzi na świecie choruje na cukrzycę i szacuje się, że liczba ta może być za 15 lat 2 razy większa. Cukrzyca to choroba metaboliczna charakteryzująca się przewlekłą hiperglikemią, zaburzeniami metabolizmu węglowodanów, tłuszczów oraz białek, z powodu defektu wydzielania i/lub działania insuliny. Cukrzyca powoduje szereg skutków ubocznych i przewlekłe uszkodzenia, dysfunkcje oraz niewydolność różnych narządów. W przebiegu cukrzycy zwiększa się stres oksydacyjny wynikający z niekontrolowanego powstawania wolnych rodników. Badania potwierdzają, że antyutleniacze, zdolne do niszczenia wolnych rodników są skuteczne w zapobieganiu i niwelowaniu skutków ubocznych cukrzycy. Jedną z metod jej leczenia jest przyjmowanie roślinnych preparatów zawierających przeciwutleniacze. Liście morwy zawierają również szereg związków biologicznie czynnych, w tym antyutleniacze. Obecne są w nich m. in.  fitosterole (β- stigmasterol, sitosterol, glukozyd β-D-sitosterolu, kampesterol), olejki eteryczne, kwasy organiczne (octowy, walerianowy, propionowy, salicylowy), aminokwasy (kwas asparaginowy i glutaminowy), witaminy (A, B₁, B₂, C), minerały cynk (miedź, mangan, bor, żelazo).

Liście morwy zawierają antyoksydanty (m.in. kwercetynę i kwercytrynę), które nie tylko chronią komórki przed uszkodzeniem, ale również hamują wytwarzanie sorbitolu. Podwyższony poziom sorbitolu może prowadzić do groźnych powikłań w funkcjonowaniu układu nerwowego (neuropatie), oczu (zaćma) i nerek (nefropatie).

MORWA BIAŁA OBNIŻA POZIOM CUKRU

Antyhiperglikemiczne działanie liście morwy było już znane i wykorzystywane w starożytnej medycynie. Również współczesne prace badawcze potwierdzają, że zawarte w liściach morwy związki wykazują działanie podobne do leków przeciwcukrzycowych poprzez blokowanie specyficznych enzymów (α- i β-glukozydazy). Glukozydazy trawią w jelicie cienkim pochodzące z pokarmu cukry złożone do glukozy, więc ograniczenie ich aktywności skutkuje wolniejszym uwalaniem glukozy do krwi, a w konsekwencji – obniżeniem poposiłkowej glikemii.

W leczeniu cukrzycy korzystne jest również przyjmowanie preparatów z liści morwy z propolisem. Badania kliniczne wykazały, że pacjenci z cukrzycą typu 2, którzy przyjmowali propolis mieli niższy poziomu glikemii na czczo oraz hemoglobiny glikowanej. Preparaty z liści morwy białej, które są dopuszczone do obrotu w Polsce, występują w formie tabletek i zawierają albo standaryzowany ekstrakt z liści morwy białej lub jej sproszkowane liście.

Bibliografia:

1. Asano N., T Yamashita, K Yasuda i WSP. (2001): Polyhydroxylated alkaloids isolated from mulberry trees (Morus alba L.) and silkworms (Bombyx mori L.), J. Agricultural and Food Chemistry, t. 49, 9, s. 4208-4213.
2.  Grań A. (2012): Aktywność antyoksydacyjna preparatów z morwy białej, fasoli zwykłej oraz miłorzębu japońskiego w cukrzycy generowanej podaniem streptozotocyny, t. 4, s. 220-225.
3. Jeszka M., Kobus J., Flaczyk E. (2009): Określenie potencjału antyoksydacyjnego ekstraktów z liści morwy białej, Brom. Chem. Toksykol., t. 52, 3, s. 885 – 889.
4. Murata K., Yatsunami K., Mizukami O. (2003): Effects of propolis and mulberry leaf extract on type 2 diabetes, Focus on Alternative and Complementary Therapies, t. 8, s. 524–525.
5. Oku T., Yamada M., Nakamura M. i wsp. (2006): Inhibitory effects of extractives from leaves of Morus alba on human and rat small intestinal disaccharidase activity, British J. Nutrition, t. 95, 5, s. 933-938.
6. Zechel D. L, Boraston A. B., Gloster T. i wsp. (2003): Iminosugar glycosidase inhibitors: structural and thermodynamic dissection of the binding of isofagomine and 1-deoxynojirimycin to β-glucosidases, J. American Chemical Society, t. 125, 47, s. 14313 – 14323.