ENERGIA Z PUSZKI

Napoje energetyzujące są coraz popularniejsze wśród coraz młodszych konsumentów. Według portalu Biztok wielkość obrotu tej branży w Polsce najprawdopodobniej przekroczy w 2013 roku 1 mld zł. Nic dziwnego skoro 20% polskich konsumentów powyżej 15 roku życia deklaruje, że pije napoje energetyzujące.

OŻYWIAJĄ UMYSŁ…

Napoje energetyzujące po raz pierwszy pojawiły się w 1987 r. w Austrii. Aktualnie na świecie są tysiące marek napojów energetyzujących. Tylko w Polsce jest ich aktualnie ponad 140. Napoje te zawdzięczają swoja popularność zawartym w nich składnikom bioaktywnym, głównie kofeinie i taurynie. Badania dowodzą, że składniki te mogą poprawiać funkcje poznawcze, skracać czas reakcji oraz mobilizować organizm do bardziej intensywnego wysiłku psychicznego oraz fizycznego. Naukowcy potwierdzają również, że energy drinki powodują zwiększenie uwagi i koncentracji, poprawę szybkości reakcji i tempa przetwarzania informacji wizualnych. Energetyki poprawiają również samopoczucie i zmniejszają senność, jednak ich regularne spożywanie może powodować zaburzenia snu (bezsenność, przebudzenia w nocy, płytki sen) i wpływać na większą senność w ciągu dnia. Nie jest jasne, który składnik napojów energetyzujących odpowiada za ich pobudzający wpływ na organizm. Najprawdopodobniej jest to efekt połączonego działania glukozy i kofeiny oraz kofeiny i tauryny.

…I CIAŁO

Według badań już jedna puszka napoju energetyzującego znacząco poprawia wydolność aerobową oraz beztlenową, a ich spożywanie przed treningiem poprawia wytrzymałość i wydolność fizyczną. Zgodnie z innymi badaniami napoje energetyzujące poprawiają wytrzymałość fizyczną, ponieważ powodują wzrost poziomu cukru we krwi oraz zwiększają tolerancję na ból. Należy jednak pamiętać, że napoje energetyzujące nie mają właściwości nawadniających, a spożycie kofeiny i tauryny połączone z intensywnym wysiłkiem fizycznym może sprzyjać odwodnieniu.

NAPOJE ENERGETYZUJĄCE I ALKOHOL, CZYLI MIESZANKA WYBUCHOWA

W 2001 r. Swedish National Food Authority zalecił, aby nie spożywać napojów energetyzujących wraz z alkoholem. Ostrzeżenie to pojawiło się po śmierci młodej szwedki, która zmarła po spożyciu napoju energetyzującego i alkoholu. Podobne przypadki odnotowano w USA, dlatego w 2008 r. firma Anheuser-Busch zobowiązała się do wycofania ze sprzedaży napojów alkoholowych zawierających kofeinę na terenie jedenastu stanów.
Mimo tych doniesień drinki na bazie alkoholu i napojów energetyzujących wciąż cieszą się wśród młodych ludzi dużą popularnością. Koktajle tego typu niwelują bowiem negatywne objawy wpływu alkoholu na organizm i psychikę, takie jak zaburzenia koncentracji i koordynacji. Mimo, że odczucie upojenia alkoholowego wydaje się mniejsze, to jego ilość w wydychanym powietrzu pozostaje bez zmian, a połączenie pobudzającego wpływu kofeiny i otępiającego działania alkoholu może prowadzić do ostrego zatrucia, a nawet śmierci. Tego typu mieszanek powinny unikać zwłaszcza osoby predysponowane do arytmii, gdyż mogą one u nich wywołać zaburzenia pracy serca.

NIEBEZPIECZNE?

W mediach coraz częściej pojawiają się doniesienia na temat zagrożeń płynących z picia napojów energetyzujących. Większość odnotowanych przydatków omdleń czy zgonów wynikało jednak z bardzo dużej i regularnej konsumpcji tego typu napojów (nawet do kilkunastu puszek dziennie). Niestety na terenie UE wciąż nie ma przepisów, które regulowałyby rynek energetyków. Niektóre kraje chcą całkowicie zakazać ich sprzedaży, inne – ograniczyć ich dostęp dla dzieci i młodzieży. Wciąż jednak brakuje pełnej i rzetelnej oceny ryzyka spożycia napojów energetyzujących. Z pewnością ich nadmierna konsumpcja lub stosowanie niezgodnie z przeznaczeniem może być groźne dla zdrowia. Pamiętajmy, że napoje energetyzujące są przeznaczone dla osób intensywnie pracujących fizycznie lub umysłowo i nie powinny ich pić dzieci i młodzież, kobiety w ciąży oraz osoby wrażliwe na kofeinę. Mimo wielu zalet energy drinków, warto zachować zdrowy rozsądek i sięgać po nie tylko wtedy, gdy naprawdę istnieje taka potrzeba.