powiększ zdjęcie

DLACZEGO ŚNIADANIE TO NAJWAŻNIEJSZY POSIŁEK DNIA?

12.03.2020

Mimo że Polacy uważają, że śniadanie jest niezbędne, aż 15% go nie spożywa. Trend ten rośnie w młodszych grupach wiekowych, gdzie prawie 20% uczniów i studentów pomija ten posiłek. Pośpiech i stres o poranku z pewnością nie sprzyjają zdrowym nawykom. Niektórzy o tej porze nie mają apetytu lub nie odczuwają jeszcze głodu. Dobrze zbilansowane, zdrowe śniadanie daje energię potrzebną na dobry początek dnia, poprawia humor i pozytywnie nastraja. 

 Śniadanie w każdej części świata wygląda zupełnie inaczej, dlatego ciężko o jedną definicję. Jest to po prostu pierwszy posiłek w ciągu dnia, a jego skład zależy od dostępu do żywności, tradycji i warunków oraz stylu życia. Dla Włocha będzie to kawa i rogalik, a dla Chińczyka zupa czy pierożki oraz zielona herbata. Polacy sięgają głównie po kanapki.

Śniadanie-podstawa zdrowej diety

Zalet wynikających z jedzenia śniadań jest wiele. Jedną z nich jest poprawa tzw. gęstości żywieniowej diety. Oznacza to, że na określoną ilość energii (kcal) przypada więcej składników odżywczych. Z badań wynika, że osoby jedzące śniadania spożywają więcej witamin (m. in. A, B2, C, kwasu foliowego), składników mineralnych (żelaza, cynku, wapnia) oraz błonnika.
Co ciekawe, osoby nie opuszczające tego posiłku, odżywiają się częściej zgodnie z zasadami zdrowego odżywiania. Zauważono pewną zależność, która polega na tym, że osoby jedzące śniadania na ogół dokonują lepszych wyborów żywieniowych, prowadzą bardziej prozdrowotny styl życia i są bardziej aktywne fizycznie. Jedzą one bardziej regularnie i spożywają mniej bogatych w tłuszcze przekąsek. Ich codzienna dieta zawiera więcej produktów mlecznych, pełnoziarnistych produktów zbożowych oraz warzyw i owoców.

 

Wpływ śniadania na uwagę i koncentrację

Opuszczanie śniadania ma niekorzystny wpływ na zdrowie i pogarsza funkcjonowanie organizmu. Niektóre skutki mogą być odwleczone w czasie, a inne błyskawiczne. Niezjedzenie śniadania wpływa negatywnie na funkcjonowanie układu nerwowego i prowadzi do pogorszenia nastroju, osłabienia oraz przewlekłego zmęczenia. Uczniowie, którzy omijali pierwszy posiłek mieli słabszą pamięć, gorzej radzili sobie z rozwiązywaniem zadań problemowych oraz osiągali niższe wyniki z testów szkolnych. Po zjedzeniu śniadania poprawie ulega pamięć krótkotrwała i identyfikacja bodźców wzrokowych. W badaniu przeprowadzonym wśród studentów college’u stwierdzono, że aż 80% z nich rozwiązało testy lepiej, gdy zjedli śniadanie w porównaniu do dnia, kiedy pisali je na czczo.

Spożywanie śniadania poprawia koncentrację, kreatywność, zdolności werbalne oraz zwiększa zdolność rozwiązywania problemów. Istnieją dwa mechanizmy odpowiadające za dobroczynny wpływ śniadań na organizm: krótko- i długoterminowy. Spożycie posiłku szybko zmienia odpowiedź metaboliczną organizmu i zwiększa podaż składników odżywczych dla układu nerwowego. Duże znaczenie odrywana tu glukoza, która jest wykorzystywana przez mózg jako źródło energii. Regularne spożywanie śniadań wpływa długoterminowo na zwiększenie spożycie składników odżywczych oraz poprawę stanu odżywienia organizmu jak również jego kondycję ogólną.

 

Śniadania a zaburzenia metaboliczne

Pomijanie śniadania zwiększa ryzyko wystąpienia zaburzeń metabolicznych takich jak insulinooporność czy hipercholesterolemia. Pogorszeniu ulega profil lipidowy oraz stężenie glukozy i insuliny. Wskaźniki te są czynnikami ryzyka cukrzycy typu 2, zespołu metabolicznego oraz chorób sercowo-naczyniowych.
Osoby spożywające śniadania mają niższe stężenie glukozy i insuliny we krwi oraz lepszy profil lipidowy (cholesterol ogółem, nie –LDL, LDL i HDL, trójglicerydy) przez co są mniej zagrożone chorobami sercowo-naczyniowymi oraz cukrzycą typu 2.

Za korzystny wpływ śniadań na powyższe parametry mogą odpowiadać:
-produkty pełnoziarniste, które poprawiają wrażliwość tkanek na insulinę i zmniejszają wchłanianie cholesterolu,
-regularne posiłki, które ułatwiają kontrolowanie apetytu, obniżają stężenie insuliny we krwi oraz zmniejszają syntezę cholesterolu w wątrobie.

Śniadania kontra nadwaga i otyłość

Jedzenie śniadań zmniejsza ryzyko wystąpienia otyłości od 30 do nawet 200%. Badania wykazują, że osoby spożywające poranny posiłek mają niższe BMI w porównaniu z osobami, które go pomijają. Brak śniadania wywołuje odpowiedź hormonalną i metaboliczną, która zmienia odczucie głodu wpływając tym samym na wybór oraz ilość spożytej żywności w kolejnym posiłku. Wiele badań potwierdza dobroczynny wpływ śniadań na utrzymanie prawidłowej masy ciała. W jednym z nich udowodniono, że mężczyźni, którzy jedli śniadania, spożywali aż 17% mniej kaloryczne obiady w porównaniu do grupy mężczyzn, którzy pomijali poranny posiłek.
Roli prawidłowo zbilansowanego śniadania nie sposób przecenić. Wiele dowodów przemawia na korzyść śniadań, dlatego rekomenduję ich regularne spożywanie osobom w każdym wielu.

 

Bibliografia:

  1. Astbury N. i wsp. (2011): ,,Breakfast consumption affects appetite, Energy intake, and metabolic and endocrine responses to food consumed later in the day in male habitual breakfast eaters”, The Journal of Nutrition,t. 141, s. 1381-1389.
  2. Hallstorm L. I wsp. (2012): ,,Breakfast comsumption and CVD risk factors in European adolescencts”, Public Health Nutrition, t. 12, s. 1-10.
  3. Rogers P. J. (2016): ,, Breakfast: how important is it really?”, t. 19, 6, s. 1718-1719.
Skomentuj artykuł
Popularne wpisy
DAFI na Instagram obserwuj