powiększ zdjęcie

DIETA ŚRÓDZIEMNOMORSKA

21.07.2014

srodziemnomorska_1Lato to czas podróży na południe Europy. Przyciągają nas tam nie tylko słońce i piękne widoki, ale również wspaniała kuchnia śródziemnomorska, która uznawana jest za najsmaczniejszą i najzdrowszą na świecie. Czemu zawdzięcza tę opinię?

SIŁA TKWI W PROSTOCIE

srodziemnomorska_2W 1951 r. w Rzymie podczas konferencji FAO jej przewodniczący dr Keys zapytał prof. fizjologii z Uniwersytetu w Neapolu, Gino Bergami, o problem epidemii choroby niedokrwiennej serca w jego regionie. Profesor Bergami odparł, że schorzenie to właściwie nie występuje w Neapolu, co zaskoczony Keys postanowił zbadać. Okazało się, że wysokie stężenia cholesterolu ma jedynie niewielki odsetek bogatych mieszkańców miasta, którzy spożywali codziennie mięso, w przeciwieństwie do pozostałej populacji jedzącej je jeden raz na tydzień. Profesor kontynuował swoje badania w Madrycie. Obserwacje nie pozostawiały wątpliwości, że sposób żywienia w krajach basenu Morza Śródziemnego wpływa na niską zachorowalność na chorobę niedokrwienną serca. To wtedy prawdopodobnie narodził się termin ,,dobra dieta śródziemnomorska”.  Różniła się i wciąż różni od diety innych krajów Europejskich oraz Stanów Zjednoczonych tym, że jest  znacznie bogatsza w rośliny liściaste, znajduje się w niej znacznie mniej mięsa i produktów mlecznych, tłuszcze zwierzęce są zastępowane przez oliwę, a na deser zamiast ciast i słodyczy jada się świeże owoce. Obszerne badanie Seven Countrie Study analizujące zależność pomiędzy stylem życia a występowanie choroby niedokrwiennej serca, które rozpoczęto pod koniec lat 50-tych,  a zakończono w latach 80-tych XX wieku wykazały, że schorzenie to najrzadziej występuje w Grecji, a przede wszystkim Krecie. Wpływ na to miało przede wszystkim niskie spożycie nasyconych tłuszczów zwierzęcych na rzecz nienasyconych tłuszczów roślinnych.

 

CZYM CHARAKTERYZUJE SIĘ DIETA ŚRÓDZIEMNOMORSKA?

srodziemnomorska_3Niestety sposób żywienia współczesnych Włochów, Hiszpanów czy Greków odbiega znacznie od diety ich ojców i dziadków. Globalizacja i upowszechnienie zachodniego stylu życia sprawiły, że epidemia otyłości i chorób serca dotarła również do basenu Morza Śródziemnego. Dlatego naukowcy uściślili, ze dieta śródziemnomorska to zwyczaje żywieniowe typowe przede wszystkim dla Krety oraz znacznej pozostałej części Grecji, jak również południowych Włoch w latach 60-tych XX wieku. W tym czasie bowiem długość życia populacji zamieszkujących te tereny była jedną z najwyższych na świecie, a występowanie chorób serca, chorób dieto-zależych i niektórych nowotworów było znikome.

 

Zwyczaje żywieniowe w różnych regionach basenu Morza Śródziemnego nieco różnią się od siebie. Za wzorcową dietę śródziemnomorską uznano sposób żywienia mieszkańców Krety. Charakteryzuje się on wysokim spożyciem oliwy z oliwek, warzyw, owoców, produktów zbożowych, nasion roślin strączkowych, średnim spożyciem ryb, produktów mlecznych i alkoholu oraz niskim- mięsa i produktów mięsnych.

 

DIETA ŚRÓDZIEMNOMORSKA W EUROPIE PÓŁNOCNEJ

Mimo, iż tradycyjny sposób żywienia na północy Europy dalece odbiega od diety krajów południa Starego Kontynentu, to dostępność żywności charakterystycznej dla diety śródziemnomorskiej jest powszechna, co przynajmniej częściowo ułatwia zmianę nawyków żywieniowych na zdrowsze. Udowodniono, że Grecy, którzy wyemigrowali do Australii, ale nadal odżywiali się zgodnie z dietą śródziemnomorską, żyli dłużej niż rdzenna ludność.

 

ZASADY DIETY ŚRÓDZIEMNOMORSKIEJ

Oto produkty lub grupy produktów, które powinny znaleźć się w zdrowej diecie:

srodziemnomorska_41. Oliwa z oliwek

Oliwa z oliwek to źródło nienasyconych kwasów tłuszczowych, witaminy E oraz innych antyoksydantów. Więcej o oliwie przeczytasz tutaj.

2. Świeże owoce i warzywa

Są źródłem witamin, antyoksydantów i błonnika. Chronią przed chorobami serca i nowotworami.

srodziemnomorska_53. Tłuste ryby

Zawierają nienasycone kwasy tłuszczowe z rodziny omega-3 mające działanie przeciwzapalne i przeciwmiażdżycowe.

4. Czerwone wino z umiarem

Wino jest bogate w antyutleniacz-resweratrol, który obniża poziom ,,złego” cholesterolu.

 

Pamiętajmy, że tylko spożywanie poszczególnych produktów wchodzących w skład diety śródziemnomorskiej łącznie będzie dawało efekt prozdrowotny i zapewni nam długie życie.

 

Bibliografia:

  1. Trichopoulou A., Costacou T., Bamia C., Trichopoulos D. (2003): Adherence to a Mediterranean diet and survival in a Greek population, New England Journal of Medicine, t. 348, s. 2599-2608.
  2. Willett W. C., Sacks F., Trichopoulou A., Drescher G., Ferro-Luzzi A., Helsing E, Trichopoulos D. (1995:) Mediterranean diet pyramid: a cultural model for healthy eating, Am J Clin Nutr., t. 61, 6, s. 1402S-1406.
  3. Cichocka A. (2005): Dieta śródziemnomorska w profilaktyce pierwotnej choroby niedokrwiennej serca, Endokrynologia, Otyłość i Zaburzenia Przemiany Materii , t. 1, 3, s. 30–39.
Skomentuj artykuł
Popularne wpisy
DAFI na Instagram obserwuj