powiększ zdjęcie

DIETA KETOGENICZNA. WADY I ZALETY

13.02.2020

O kilku lat rośnie zainteresowanie dietą ketogeniczną. Podobno jest skutecznym panaceum na wiele różnych schorzeń takich jak np. trądzik, choroby neurologiczne, zespół policystycznych jajników czy nawet nowotwory. Wiele osób twierdzi, że keto dieta poprawia nastrój, zwiększa poziom energii oraz pomaga szybko schudnąć.

Dieta ketogeniczna (dieta o bardzo niskiej zawartości węglowodanów) zawiera od 20 do 50 g cukrów na dobę. Zwartość tłuszczu sięga aż 70-80% dziennego spożycia energii, czyli ok. 3 razy więcej niż w standardowej diecie. Mówiąc ogólnie, węglowodany są zastąpione tłuszczem, a niskie spożycie cukrów wprowadza organizm w tzw. ketozę. Ponieważ kwasy tłuszczowe nie są w stanie przenikać przez barierę krew-mózg, jedynie glukoza stanowi źródło energii dla tego organu. Gdy spożycie węglowodanów jest niewystarczające, a mózg domaga się energii, dochodzi do utleniania kwasów tłuszczowych w wyniku czego powstają ciała ketonowe, które są wykorzystywane jako alternatywne źródło energii dla wszystkich tkanek.

Zwolennicy tłuszczu kontra obrońcy węglowodanów

Dieta ketogeniczna krytykowana jest głównie ze względu na skrajne podejście do węglowodanów i pobłażliwe ,,traktowanie” tłuszczu. Nie jest bowiem określone jakiego rodzaju tłuszcze należy spożywać, dlatego istnieje ryzyko spożywania nadmiernych ilości tłuszczów nasyconych oraz cholesterolu. Ponadto surowe ograniczanie spożycia węglowodanów wiąże się z eliminacją warzyw skrobiowych, większości owoców, roślin strączkowych i produktów pełnoziarnistych, które mają m .in. działanie kardioprotekcyje (obniżają ciśnienie i poziom cholesterolu).

Keto dieta odchudza najlepiej?

Badania potwierdziły opinię, że ketoza zmniejsza głód. Rzeczywiście diety bardzo niskowęglowodanowe redukują tzw. ,,spontaniczne spożywanie kalorii”, co wskazuje na to, że ograniczenie w diecie węglowodanów na rzecz tłuszczu daje większe uczucie sytości.

Zwolennicy keto diety uważają, że jest ona najlepsza na odchudzanie, ponieważ to węglowodany są odpowiedzialne za epidemię otyłości i choroby cywilizacyjne. Z długoterminowych badań wynika, że dieta o obniżonej kaloryczności i o niskiej lub bardzo niskiej zawartości węglowodanów jest skuteczniejsza niż diety redukcyjne o wyższej zawartości cukrów, jednak tylko w okresie krótkoterminowym (do 6 miesięcy). Różnice w efektywności obu rodzajów diet zanikają po pół roku ich stosowania.

Co więcej, początkowa szybka duża utrata masy ciała na keto diecie wynika przede wszystkim z utraty wody w organizmie. Dotychczasowe badania potwierdzają, że ograniczenie spożycia węglowodanów przyczynia się do większej utraty beztłuszczowej masy ciała.

Wpływ diety ketogenicznej na poziom lipidów we krwi

Wyniki metaanalizy wykazują, że wysoka zawartość nasyconych kwasów tłuszczowych w diecie ketogenicznej wpływa na wzrost tzw. ,,złego cholesterolu”- LDL. Keto dieta podwyższa stężenie ,,dobrego cholesterolu” HDL, jednak tylko początkowo i zazwyczaj nie jest ono utrzymywane przez dłuższy czas. Na wyniki duży wpływ mają uwarunkowanie genetyczne. Nie sugerujmy się więc opinią kolegi, który od lat jest ,,na ketozie” i ma książkowe wyniki badań. Decydując się na taki sposób odżywiania należy regularnie monitorować stężenie lipidów w osoczu krwi.

Dla kogo dieta ketogeniczna jest na pewno niewskazana?

Każda dieta powinna być dopasowana indywidualnie, ponieważ to co jednemu służy, innemu może zaszkodzić. Dieta ketogeniczna nie powinna być stosowana przez osoby osób stosujące inhibitory SGLT2 (ryzyko kwasicy ketonowej), chorujące na schorzenia kardiologiczne, choroby nerek i wątroby, ze skłonnością do hipertriglicerydemii, z epizodem ostrego zapalenia trzustki oraz dziedziczną ciężką ciężka hipercholesterolemią.

Wnioski?

Dieta ketogeniczna jest bardzo restrykcyjna, a co za tym idzie trudna do utrzymania przez dłuższy czas. Jednocześnie nie jest wyraźnie lepsza pod względem efektów odchudzania w porównaniu z dietami, które dopuszczają większe ilości węglowodanów. Przy wyborze diety należy wziąć pod uwagę osobiste preferencje, ponieważ przykładowo osoba nie przepadająca za dużymi ilościami mięsa, jaj, oleju czy masła, a lubiąca owoce, warzywa, kasze i makarony będzie niepotrzebnie męczyć się na diecie ketogenicznej, kiedy mogłaby uzyskać podobne rezultaty stosując standardowy plan odchudzający bogaty w lubiane przez nią produkty.

Dowody sugerują, że istnieją fizjologiczne podstawy potencjalnych korzyści metabolicznych redukcji węglowodanów w diecie u niektórych osób. Wyniki metaanaliz wskazują, że mogą pomagać kontrolować glikemię redukując tym samym potrzebę przyjmowania leków na cukrzycę. Mimo, że diety bardzo niskowęglowodanowe mają zmienny wpływ na stężenie cholesterolu LDL, to w ciągu dwóch lat 2 lat nie zaobserwowano u większości badanych wzrostu ryzyka chorób sercowo-naczyniowych.

 

 

Bibliografia:

1.   Castellana M. i wsp. (2019): ,,Efficacy and safety of very low calorie ketogenic diet (VLCKD) in patients with overweight and obesity: A systematic review and meta-analysis”, Rev Endocr Metab Disord, https://doi.org/10.1007/s11154-019-09514-y

2.   Kirkpatrick C. i wsp.(2019): ,,Review of current evidence and clinical recommendations on the effects of lowcarbohydrate and very-low-carbohydrate (including ketogenic) diets for the management of body weight and other cardiometabolic risk factors: A scientific statement from the National Lipid Association Nutrition and Lifestyle Task Force”, Journal of Clinical Lipidology, t. 13, s. 689–711.

3.   O’Neilla B. i Raggi P. (2020): ,, The ketogenic diet: Pros and con”, Clinical and scientific debates on atherosclerosis, t. 292, s. 119-126.

Skomentuj artykuł
Popularne wpisy
DAFI na Instagram obserwuj