powiększ zdjęcie

STEWIA – ZDROWA ALTERNATYWA DLA CUKRU

24.03.2014

stewia1Syntetyczne słodziki od lat wzbudzają kontrowersje. Niektórzy naukowcy twierdzą, że są szkodliwe dla zdrowia i mogą wywoływać nowotwory. Jednak całkiem niedawno odkryto słodzik pochodzenia naturalnego. Glikozydy stewiolowe zwane w skrócie stewią uzyskiwane są z rośliny, nie mają kalorii, a ich spożywanie nie powoduje żadnych skutków ubocznych.

 

SŁODKA ROŚLINA

stewia2Wszyscy wiemy, że nadmierne spożycie cukru przyczynia się do otyłości i wielu związanych z nią chorób. Ponadto wysokie spożycie cukru, zwłaszcza przez dzieci, sprzyja rozwojowi próchnicy. Zdrowa dieta opiera się przede wszystkim na ograniczaniu spożycia węglowodanów prostych, takich jak sacharoza, oraz napojów i produktów ją zawierających. Z tych względów od lat poszukiwano zdrowej i naturalnej alternatywy dla cukru. Oczywiście istnieje wiele sztucznych słodzików, takich jak  cyklaminian, aspartam czy acesulfam K,  jednak mimo, że są one dokładnie przebadane, wciąż budzą kontrowersję. Nadzieją dla osób dbających o linię oraz sceptycznie podchodzących do sztucznych słodzików jest stewia. Stewia, a właściwie glikozydy stewiolowe to naturalne substancje słodzące otrzymywane z rośliny o nazwie Stevia rebaudiana. Roślina ta pochodzi z Ameryki Południowej i była wykorzystywana przez tamtejsze plemiona Indian do słodzenia yerba mate. Glikozydy stewiolowe będące mieszaniną 10 związków są nawet 300 razy słodsze od sacharozy.

Glikozydy stewiolowe zostały dopuszczone do sprzedaży na rynku Unii Europejskiej pod koniec 2011 roku. Dodano je do listy substancji dodatkowych dozwolonych do stosowania w żywności pod znakiem E 960. Możemy ją kupić w postaci proszku, płynu lub drażetek. Na etykiecie produktu zawierającego glikozydy stewiolowe powinny być umieszczone określenia takie jak:  ,,z glikozydami stewiolowymi”, ,,z glikozydami stewiolowymi ze stewii”, ,,zawiera słodzik ze stewii”.

 

 

Zalety glikozydów stewiolowych:

– są bezkaloryczne,

– są dobrze rozpuszczalne w wodzie,

– nie reagują z kwaśną żywnością,

– są odporne na wysoką temperaturę (do 2000C),

– nie ulegają rozpadowi podczas przechowywania,

– mogą być łączone z innymi słodzikami,

– nie podwyższają poziomu cukru we krwi,

– są bezpieczne dla zdrowia.

 

WŁAŚCIWOŚCI STEWII

stewia3Stewia ma szerokie zastosowanie technologiczne, dlatego jest coraz częściej dodawana do produktów light, gdzie zastępuje sztuczne słodziki oraz cukier. W krajach zachodnich można już dostać np. colę słodzoną stewią. Producenci chętnie dodają stewię do napojów, ponieważ podkreśla i wzmacnia ich smak, co umożliwia użycie mniejszych ilości aromatów. Ponadto słodki smak glikozydów stewiolowych pojawia się później w porównaniu do sacharozy, jednak pozostaje na dłużej. Dzięki temu może być składnikiem gum do żucia czy cukierków odświeżających oddech.

 

Stewia może być dodawana nie tylko do zimnych napojów, ale również do produktów, które są poddawane działaniu wysokiej temperatury (pasteryzacji, sterylizacji, pieczeniu, gotowaniu). Możemy słodzić nią również herbatę czy kawę. Glikozydy stewiolowe są bardziej stabilne termicznie od np. aspartamu, który w temperaturze powyżej 1000C rozkłada się m. in. do rakotwórczej diketopiperazyny. Stewia jest również stabilna w czasie przechowywania w temperaturze pokojowej, jednak w połączeniu z kwaśnym środowiskiem (napoje gazowane, soki) i wysoką temperaturą może rozkładać się do stewiolu. Związek ten również ma właściwości słodzące, więc zjawisko to nie zmienia znacznie smaku napoju. Mimo, że glikozydy stewiolowe są znacznie słodsze od sacharozy, mają lekko gorzki i lukrecjowy smak. Najmniej gorzkie są preparaty zawierające przewagę wysokooczyszczonego glikozydu o nazwie reudobiozyd A.

 

WŁAŚCIWOŚCI LECZNICZE

stewia4Glikozydy stewiolowe nie dostarczają kalorii, gdyż nie są trawione. Badania nad toksycznością i rakotwórczością nie wykazały negatywnego wpływu spożywania stewii na organizm człowieka. Jednak okazuje się, że stewia nie jest całkowicie obojętna dla zdrowia. Badania wykazały bowiem, że spożycie 1 g glikozydów stewiolowych dziennie może łagodnie obniżać ciśnienie krwi u osób z nadciśnieniem. Stewia podobnie jak inne słodziki nie powoduje podwyższenia poziomu cukru we krwi, jednak w odróżnieniu od innych substancji słodzących może wpływać na jego obniżenie. Działanie to wywołane jest najprawdopodobniej zwiększeniem wrażliwości organizmu na insulinę. Stewia może z powodzeniem zastąpić cukier w codziennej diecie. Jeśli używasz dużych ilości cukru-zastąp go stewią. Używanie stewii np. do wypieków może obniżyć ich kaloryczność nawet o 1/3. Małe zmiany w diecie mogą mieć ogromny wpływ na Twoje samopoczucie i masę ciała.

 

Bibliografia:

  1. Kolanowski W.: Glikozydy stewiolowe – właściwości i zastosowanie w żywności, Brom. Chem. Toksykol, 2013, t. 46, 2, s. 140-150.
  2. Gajda-Wyrębek J.: Glikozydy stewiolowe – alternatywa dla cukru., Źródło. Wody mineralne i napoje, 2012, t. 2, s. 18-19.

 

Skomentuj artykuł
Popularne wpisy
DAFI na Instagram obserwuj