Woda, zanim trafi do naszych kranów, przechodzi szereg procesów, które mają na celu jej uzdatnienie. Usuwane są z niej zanieczyszczenia i występujące naturalnie, choć niepożądane, związki chemiczne. Skąd się bierze woda pitna, jak działa proces uzdatniania wody i dlaczego jest napowietrzana? Sprawdź!
Woda zdatna do picia, czyli słodka, stanowi jedynie ok. 2,5 proc. całej wody na Ziemi. Reszta, ta, która wypełnia morza i oceany, nie nadaje się do picia ani podlewania roślin.
Skąd się bierze woda pitna?
Niezwykle istotne w rozumieniu skąd bierze się woda w naszych kranach, jest pojęcie cyklu hydrologicznego. Otóż gdy pada deszcz, nagle w danym rejonie pojawia się dużo wody. Część wsiąka w glebę, część zasila rośliny i wpada do akwenów wodnych. Jej nadmiar spływa do kanalizacji, a następnie do rzeki. Część wody, ta która wsiąkła w ziemię wyparowuje, jednak inna jej część dostaje się głębiej, pod ziemię, gdzie znajdują się puste przestrzenie – efekt różnorodnych procesów geologicznych.
Wodę pitną pozyskujemy więc z różnych źródeł powierzchniowych oraz podziemnych. W Polsce ok. 70 procent wody przeznaczonej dla ludności to woda podziemna. Jest tak w jedenastu województwach. Zaledwie w dwóch województwach przeważają wody powierzchniowe. Jaki proces przechodzi woda nim trafi do naszych domów, kranów, pryszniców, hydrantów?
Uzdatnianie wody – co to takiego i na czym polega?
Wodę uzdatnia się przede wszystkim dla potrzeb komunalnych w celu uzyskania wody wodociągowej, a także do przemysłu (wówczas pozyskiwana jest woda przemysłowa) oraz do procesów związanych z medycyną i farmacją.
Uzdatnianie wody to proces, który polega na oczyszczeniu wody do stanu wymaganego dla danego zastosowania. Procesy składające się na uzdatnianie zależą więc od finalnego zastosowania wody. Głównymi metodami są m.in. odżelazianie, zmiękczanie, demineralizacja, filtracja (mineralna, węglowa, mechaniczna), a także dezynfekcja chemiczna (przez np. ozonowanie, chlorowanie i fluorowanie) oraz odwrócona osmoza.
Etapy uzdatniania wody
Cały cykl zaczyna się w ujęciu, które zostało podłączone do sieci w danym mieście. Ujęcie sprowadza wodę do zakładów uzdatniania, gdzie zostaje ona poddana wieloetapowemu procesowi oczyszczania i filtracji. Stopniowo oddzielane są od wody coraz mniejsze zanieczyszczenia, począwszy od widzialnych gołym okiem, takich jak piasek, po bakterie i drobnoustroje. Jakie są kolejne etapy uzdatniania wody?
1. Napowietrzanie
Podczas napowietrzania wodę rozbija się na krople, dzięki czemu część szkodliwych substancji się ulatnia. Napowietrzanie usuwa niepożądane gazy, a także utlenia zanieczyszczenia. Dodatkowo podnosi stężenie tlenu rozpuszczonego, dzięki czemu część zanieczyszczeń przekształca się w osad, który następnie jest odfiltrowany.
2. Ozonowanie
Ozonowanie to nic innego jak mieszanie wody z ozonem. Odbywa się to w specjalnych komorach i obejmuje niszczenie drobnoustrojów. Ozon poprawia także smak i zapach wody.
3. Filtrowanie
Do filtrowania wody używa się m.in. filtrów piaskowych. Filtracja odbywa się w filtrach z odpowiednim złożem. Złoże stanowi porowaty materiał skalny o różnych właściwościach i odpowiedniej granulacji i dobierane jest indywidualnie w zależności od charakterystyki wody.
4. Chlorowanie
Chlorowanie to ostatni etap procesu uzdatniania wody. Chlor umożliwia dezynfekcję, a także oczyszcza wodę z mikroorganizmów. Po tym etapie woda może być pompowana do ogromnych zbiorników, a stamtąd do stacji pomp, a następnie do wodociągów.
Jaki związek z procesem uzdatniania wody mają… małże?
W niektórych stacjach uzdatniania usuwanie zanieczyszczeń jest kontrolowane… za pomocą małży i ryb. Jeżeli bowiem ich zachowanie odbiega od zachowania typowego dla tych gatunków i skorupiak zamyka się, a ryby kierują jak najdalej od świeżo dodawanej do zbiornika wody, oznacza to, że poziom zanieczyszczeń jest zbyt wysoki.
Czasem do uzdatniania wody wykorzystuje się również koagulację. Wówczas do wody dodaje się związki wiążące małe i lekkie cząstki, które bez ich dodatku nie opadają na dno. Dzięki „obciążeniu” zaczynają opadać i można wyeliminować z wody związki odpowiadające za jej mętność i barwę.
Woda w wodociągach
Woda po oczyszczeniu przechodzi testy jakości i czystości i wówczas może zostać wysłana do kranów. Rury rozdzielają się na coraz mniejsze, aż w końcu docierają do poszczególnych budynków. Choć jej jakość spełnia wymagania i normy krajowe oraz unijne i choć płynie w znacznej części przez modernizowane na bieżąco wodociągi możemy ją dodatkowo filtrować w domu. Świetnie nadają się do tego filtry Dafi – w postaci dzbanków filtrujących lub filtrów przepływowych, które montuje się pod zlewozmywakiem.
